|
Η Πορταριά βρίσκεται σε υψόμετρο
600μ. αντικρίζοντας την πόλη του Βόλου και τον Παγασητικό κόλπο
|
Βόρεια του Βόλου, η Πορταριά προσεγγίζεται από ένα ανηφορικό ελικοειδή δρόμο
που σε 14χλμ πρέπει να κερδίσει 600μ. υψόμετρο αφού περάσει από τα χωριά Άνω
Βόλος, Ανακασιά και Κατηχώρι.
Η Πορταριά κτισμένη στις απότομες πλαγιές του Πηλίου ξεδιπλώνεται μέσα σε ρέματα
και μικρά φαράγγια ενωμένη με τους οικισμούς Πάνω και Κάτω Κατηχώρι.
Παραθεριστικό κέντρο από τις αρχές του 20ου αιώνα η Πορταριά παρέμεινε μέχρι
σήμερα ένα από τα πιο επισκέψιμα χωριά του Πηλίου. Ο γραφικός οικισμός παρ΄ όλες
τις άστοχες οικιστικές παρεμβάσεις στην είσοδο του, διατηρεί το παραδοσιακό του
χρώμα με κτίσματα που άλλα από αυτά ακολουθούν την παραδοσιακή μορφή των κτισμάτων
μακεδονικού τύπου των αρχών του 19ου αιώνα και άλλα του τέλους του 19ου αιώνα
και
|
Η γραφική πλατεία της Πορταριάς
που αποτελεί το κέντρο του χωριού, στολίζεται από πλατάνια.
|
των αρχών του 20ου που ακολουθούν τις συμμετρικές κατασκευές των νεοκλασικών
σπιτιών και ονομάζονται "αιγυπτιακά αρχοντικά", καθώς τα κτίσανε οι ξενιτεμένοι
στην Αίγυπτο Πηλιορείτες. Εντύπωση προκαλεί η αρμονική συνύπαρξη των δύο αυτών
αρχιτεκτονικών ρυθμών που εναλλάσσονται σε όλο το χωριό.
Στο κέντρο του οικισμού βρίσκεται η πλατεία του χωριού κατάφυτη από θεόρατα πλατάνια,
ενώ περιβάλλεται με ταβέρνες και καφέ. Γύρω από την πλατεία κινείται όλη η ζωή
του χωριού που ζει στο ρυθμό της τουριστικής ανάπτυξης. Εστιατόρια, και ξενοδοχεία
κατακλύζουν όλο τον οικισμό καταφέρνοντας όμως να διατηρούν την ηρεμία που αναζητά
ο επισκέπτης που θ΄ αποφασίσει ν΄ αφήσει το κέντρο του χωριού και να περιπλανηθεί
στα καλντερίμια του, που ανεβοκατεβαίνουν και ελίσσονται αρμονικά μέσα από ξωκλήσια,
κήπους και πέτρινες βρύσες.
|
Το εκκλησάκι της "Παναγιάς
της Πορταρέας", πιθανόν καθολικό μονής απ΄ όπου πήρε τ’ όνομα
του το χωριό της Πορταριάς.
|
Στην περιοχή της έρημης και πυκνά δασωμένης τότε Πορταριάς, κατά
την περίοδο του Βυζαντίου η γυναίκα του Νικολάου (Μελλησινού) Μαλιασσηνού,
Άννα Κομνηνή, ίδρυσε τη Μονή της Νέας Πέτρας με το εκκλησάκι του
Αη Γιάννη στο κέντρο του. Από τη μονή σώζεται σήμερα μόνο το εκκλησάκι
του Αη Γιάννη βορειοανατολικά του οικισμού, κοντά στις κατασκηνώσεις.
Στο κέντρο του σημερινού οικισμού η Άννα Κομνηνή ίδρυσε το 1273 μία
ακόμα μονή δίπλα στο εκκλησάκι της Παναγίας. Το εκκλησάκι αυτό πήρε
τ΄ όνομα της Πορταρέας καθώς βρισκόταν δίπλα στη πόρτα της Μονής.
Κατ΄ άλλους το εκκλησάκι της Πορταρέας υπήρξε καθολικό μονής. Το
εκκλησάκι αυτό διαπιστώθηκε τελικά ότι είναι το παρεκκλήσι του Αγ.
Νικολάου του πολιούχου της Πορταριάς. Η απαρχή του οικισμού είχε
γίνει. Γύρω από την Παναγία της Πορταρέας, δημιουργήθηκε η Πορταριά
που γρήγορα απέκτησε φήμη καθώς οι Πορταρίτες ασχολήθηκαν με την
υφαντουργία παράγοντας μετάξι και άλλα προϊόντα όπως κορδόνια, κλωστές
σειρήτια και άλλα. Πλούτος και φήμη χαρακτήριζαν το χωριό στο οποίο
εγκαταστάθηκε επί Τουρκοκρατίας και Γάλλος υποπρόξενος για διευκόλυνση
των συναλλαγών.
Στη "Νεωτερική Γεωγραφία" τους το 1791 οι Δημητριείς (Δανιήλ Φιλιππίδης και Γρηγ.
Κωνσταντάς) περιγράφουν ως εξής την Πορταριά. " Χώρα καλή και εμπορική, η οποία
έχει υπέρ τα εξακόσια σπίτια, από τα οποία πολλά είναι μεγάλα και υψηλά και με
γούστο φτιαγμένα. Αυτή η χώρα δεν έχει τόπο πολύ, μήτε καν ανάλογο με τους κατοίκους
της, όθεν οι άνθρωποι καταγίνονται σχεδόν όλοι στις τέχνες. Εδώ δουλεύουν και
άνδρες και γυναίκες το μετάξι από το οποίο κάνουν ιμπρισίμι, γαϊτάνια ζωνάρια
και άλλα. Εδώ κάθε Πέμπτη της εβδομάδας γίνεται παζάρι στο οποίο συγκεντρώνονται
από τα γύρω χωριά. Οι άνθρωποι εδώ είναι γενικώς εύθυμοι, αγαπούν το πιοτό και
ζουν πλούσια, έχοντας πολλά αγαθά από τις τέχνες τους".
Το ονομαστό παζάρι της Πορταριάς που αναφέρεται από τους Δημητριείς με την ανάπτυξη
του Βόλου σταδιακά σταμάτησε και μόνο οι παλιοί αναφέρονται με τ΄ όνομα αυτό
για την κεντρική τους πλατεία.
Πολλά από τα υπέροχα αρχοντικά της Πορταριάς πυρπολήθηκαν από τους Γερμανούς,
καθώς το Πήλιο είχε γίνει ένας σημαντικός χώρος αντίστασης εναντίον των κατακτητών.
Τότε καταστράφηκε και το ξενοδοχείο "Θεοξένια΄΄ που ήταν το καμάρι του χωριού
και τόπος συγκέντρωσης των αριστοκρατών του μεσοπολέμου. Τα ερείπια του μεγαλοπρεπούς
ξενοδοχείου υψώνονται μέχρι σήμερα βόρεια της πλατείας του χωριού σκεπασμένα
από τους κισσούς που θροΐζουν για τις παλιές του δόξες.
|
|
|
Οι κισσοί έχουν
περικυκλώσει τα ερείπια του "Μέγα Ξενοδοχείον Θεοξένια",
κόσμημα του μεσοπολέμου που έκαψαν οι Γερμανοί κατά την
περίοδο της κατοχής.
|
Το "μπαλκόνι" της
Πορταριάς στους Αγ, Ταξιάρχες. (κόκκινο περίγραμμα). Με
κίτρινο βέλος το ξενοδοχείο Ξενία. Στο βάθος 600μ. χαμηλότερα
ο Βόλος και το λιμάνι του.
|
Οι μυθολογικοί
Κένταυροι ζούσαν στα πυκνά δάση του Πηλίου.
|
Οι πεζοπορικές διαδρομές στην Πορταριά
Και οι τρεις πεζοπορικές διαδρομές κινούνται στον οικισμό της Πορταριάς ή στα
όρια του. Η 1η και η 3η ξεκινούν κοντά στην είσοδο του χωριού όπου το εκκλησάκι
της Αγ. Μαρίνας
(1) και η διασταύρωση
για το ξενοδοχείο Ξενία και επιστρέφουν σε αυτό. Η Αγία Μαρίνα είναι ένα σημείο
όπου μπορείτε να βρείτε θέση να παρκάρετε αν είστε με αυτοκίνητο. Γενικά αποφύγετε
να κυκλοφορείτε με αυτοκίνητο στο χωριό καθώς η Πορταριά είναι πάνω στο δρόμο
για Μακρινίτσα αλλά και για τα Χάνια, με αποτέλεσμα να υπάρχει αρκετή κυκλοφοριακός
φόρτος ειδικά τα Σαββατοκύριακα.
Κάθε διαδρομή έχει ένα χρώμα. Η 1η κόκκινη , η 2η με πράσινο χρώμα είναι προέκταση
της 1ης διαδρομής και τέλος η 3η η μπλε είναι η μικρότερη από τις τρεις.
Και οι 3 διαδρομές έχουν μήκος 6,1 χλμ. και διαρκούν συνολικά 2ώρ.15΄, χωρίς
στάσεις.
1ο τμήμα διαδρομής, χωρίς στάσεις, 1 ώρα. |
|
2ο τμήμα διαδρομής, χωρίς στάσεις, 45'. |
|
3ο τμήμα διαδρομής, χωρίς στάσεις, 30'. |
|
|
|
Η εκκλησία της Αγ.
Μαρίνας που ξεκινούν και καταλήγουν η 1η και η 3η Διαδρομή.
Στην αρχή της η διαδρομή ακολουθεί το καλντερίμι δεξιά της
εκκλησίας.
|
Η 1η Διαδρομή ονομάζεται
το "Μονοπάτι των Κενταύρων". Ο επισκέπτης ακολουθώντας το
μονοπάτι θα βρει αρκετές πινακίδες που ορίζουν την πορεία
της διαδρομής του.
|
Γενική περιγραφή της Διαδρομής (1ο Τμήμα)
|
Το μεγαλύτερο τμήμα
του "Μονοπατιού των Κενταύρων" κινείται ανάμεσα στα καλντερίμια
του χωριού.
|
Η πιο μεγάλη και κλασσική διαδρομή γύρου της Πορταριάς
η οποία φέρει την ονομασία "Το Μονοπάτι των Κενταύρων". Η διαδρομή
μαζί με τις στάσεις διαρκεί το πολύ δύο ώρες και είναι μια απολαυστική
διαδρομή που κινείται μέσα στον οικισμό αλλά και στην κατάφυτη ρεματιά
του Κάραβου.
Η διαδρομή ξεκινά από την Αγία Μαρίνα
(1) και
η πρώτη στάση της διαδρομής γίνεται στον Αγ. Νικόλαο
(2) τον
πολιούχο της Πορταριάς. Στη μεγαλόπρεπη τρίκλιτη βασιλική κτισμένη το 1856, πέρα
από τα λιθανάγλυφα του ιερού θα θαυμάσει κανείς το υπέροχο χρυσοποίκιλτο τέμπλο
του ναού, έργο του1884. Δίπλα στο ναό βρίσκεται το ταπεινό εκκλησάκι της Παναγιάς
της Πορταρέας
(3) κτισμένο το
1273. Στη συνέχεια η διαδρομή περνά από το Δημοτικό σχολείο του χωριού και μέσα
από γραφικά καλντερίμια κρήνες και αρχοντικά τυλίγει τη βόρεια πλευρά της Πορταριάς
και φτάνει στη Μάνα
(4) όπου
πηγάζουν πλούσιες πηγές νερού. Τα νερά που δεν έχουν δεσμευτεί κυλούν στο κατάφυτο
γραφικό ρέμα του Κάκαβου, δίπλα στο μονοπάτι που διασχίζει το μικρό φαράγγι μέχρι
να φτάσει πάλι στην άσφαλτο
(5),
απ΄ όπου κανείς φτάνει στην πλατεία της Πορταριάς
(6).
Δίπλα στην πλατεία βρίσκεται το ερειπωμένο φημισμένο ξενοδοχείο του μεσοπολέμου "Θεοξένεια" που
κάηκε από τους Γερμανούς. Η διαδρομή στη συνέχεια της περνά από το "Αθανασάκειο
Ορφανοτροφείο" που σήμερα στεγάζει το πνευματικό κέντρο της Πορταριάς. Το κτίριο
είναι δωρεά του Αλέξανδρου Αθανασάκη που διέθεσε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας
που απέκτησε στην Αίγυπτο, σε δωρεές στην Πορταριά, αλλά και στο Βόλο, όπου το
αρχαιολογικό μουσείο της πόλης φέρει τ΄ όνομα του. Η διαδρομή συνεχίζει ανάμεσα
στα γραφικά σοκάκια του χωριού και επιστρέφει στην Αγ. Μαρίνα
(1) όπου
η έναρξη της διαδρομής.
|
|
|
Ο Άγιος Νικόλαος
ο πολιούχος της Πορταριάς.
|
Ο Άγιος Νικόλαος
με το εντυπωσιακό του καμπαναριό.
|
Το χρυσοποίκιλτο
τέμπλο του Αγ. Νικολάου, έργο του 1884
|
|
|
|
Αγιογράφηση στον
εξωνάρθηκα της Παναγίτσας της "Πορταρέας", απ΄ όπου πήρε
και τ’ όνομα της η Πορταριά.
|
Εξωτερικά λιθανάγλυφα
του ιερού του Αγ. Νικολάου. Εικάζεται ότι πολλά από αυτά
μεταφέρθηκαν από την εκκλησία του Αγ. Ιωάννη...
|
Η 1η διαδρομή περνά
από τη ρεματιά του Κάραβου που τη διασχίζει ένα γραφικό
μονοπάτι - καλντερίμι.
|
|
|
|
Στην είσοδο της
ρεματιάς του Κάραβου διαβάζει κανείς "Αποθέστε εδώ τη βιοτική
σας μέριμνα, περπατήστε στο ρομαντικό...
|
Πηγαίνοντας προς
την πλατεία της Πορταριάς.
|
Τα γλυκά κουταλιού
του Πηλίου πέρα από την γευστική τους απόλαυση έχουν γίνει
και αξιοθέατο, καθώς απλώνονται σε...
|
|
|
Τα "Αθανασάκειο
ορφανοτροφείο" λειτουργεί σήμερα σαν Πνευματικό κέντρο
του Δήμου Πορταριάς.
|
Ο ορειβάτης "Κυριάκος" στο
εύμορφο Πήλιο.
|
Γενική περιγραφή της Διαδρομής (2ο Τμήμα)
Η 2η Διαδρομή είναι συμπληρωματική της 1ης Διαδρομής . Ξεκινά από τις πηγές Μάνα
(4) και
προχωρά εκτός της Πορταριάς ανάμεσα σε οπωρώνες με μηλιές μέχρι τη Μονή της Παναγίας
της Οδηγήτριας
(8) απ΄ όπου επιστρέφει
πίσω στην έξοδο του ρέματος του Κάκαβου.
(5)
|
|
Το καθολικό της
Μονής της Οδηγήτριας κτισμένο ολόκληρο με πηλιορείτικη
πέτρα
|
Η γυναικεία Μονή
της Παναγίας της Οδηγήτριας που θα επισκεφθείτε με τη
2η Διαδρομή.
|
Γενική περιγραφή της Διαδρομής (3ο Τμήμα)
Η 3η Διαδρομή κινείται στο ανατολικό τμήμα της Πορταριάς. Πρώτη στάση η όμορφη
εκκλησία των Αγ. Αναργύρων (9) σε ένα πανέμορφο "μπαλκόνι" με θέα προς τον Παγασητικό
κόλπο και το Βόλο. Η συνέχεια της διαδρομής οδηγεί στην Αγια Άννα, (10) μια όμορφη
κλασσική πηλιορείτικη εκκλησία. Η επιστροφή γίνεται από τον Άγιο Νικόλαο (2)
που περιγράφεται στη 1η Διαδρομή και καταλήγει στην Αγία Μαρίνα (1). Η 2η Διαδρομή
διαρκεί το πολύ μια ώρα. Αξίζει κανείς να την απολαύσει και να γνωρίσει την πιο
άγνωστη πλευρά της Πορταριάς.
|
|
|
Η εκκλησία
των Αγ. Αναργύρων στην ανατολική πλευρά της Πορταριάς
τη συναντά κανείς στη 3η Διαδρομή.
|
Η Μονή
της Αγίας Άννας
|
Το αγιογραφημένο
υπέρθυρο της Αγίας Άννας.
|
|
Το ξενοδοχείο "Αρχοντικό Χαντζηαργύρη" ένα
αρχιτεκτονικό κόσμημα της Πορταριάς.
|